odigies_diatrofis_pagkreatitida

Οδηγίες διατροφής για παγκρεατίτιδα

Τι είναι η παγκρεατίτιδα;

Το πάγκρεας είναι ένας αδένας του πεπτικού συστήματος του ανθρώπου. Έχει ενδοκρινή και εξωκρινή μοίρα και είναι υπεύθυνο για την παραγωγή σημαντικών ορμονών όπως η ινσουλίνη, το γλυκαγόνο και η αυξητική ορμόνη.

Ο βασικός ρόλος του στο πεπτικό σύστημα είναι η έκκριση του παγκρεατικού υγρού το οποίο περιέχει ένζυμα που συμμετέχουν στην απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών από το λεπτό έντερο.

Αυτά τα ένζυμα βοηθούν στην διάσπαση των υδατανθράκων, των πρωτεϊνών και των λιπιδίων για την εύρυθμη χώνεψη των τροφών που καταναλώνουμε.

Όταν το πάγκρεας διογκώνεται ή έχει φλεγμονή δεν μπορεί να λειτουργήσει σωστά. Αυτή η κατάσταση ονομάζεται παγκρεατίτιδα και είναι φλεγμονώδης νόσος. Η παγκρεατίτιδα διακρίνεται σε οξεία ή χρόνια.

Σε περιπτώσεις οξείας παγκρεατίτιδας η φλεγμονή στο πάγκρεας συνήθως προκαλείται από πέτρες στη χολή.

Καθώς το πάγκρεας συνδέεται άρρηκτα με το πεπτικό μας σύστημα και τη διαδικασία του μεταβολισμού των τροφών, επηρεάζεται άμεσα από αυτά που τρώμε. Σε περιπτώσεις οξείας παγκρεατίτιδας η φλεγμονή στο πάγκρεας σε πολλές περιπτώσεις πυροδοτείται από πέτρες στη χολή.

Σε περιπτώσεις χρόνιας παγκρεατίτιδας όπου τα σημάδια και οι εξάρσεις είναι αρκετές, η διατροφή και οι καταχρήσεις σχετίζονται άμεσα. Κρίσεις συχνά παρατηρούνται την περίοδο των εορτών όπου τρώμε βαριά φαγητά και πίνουμε παραπάνω από το φυσιολογικό.

Πρέπει να σημειώσουμε πως οι πέτρες στη χολή χρειάζονται μεγάλο χρονικό διάστημα για να σχηματιστούν και δημιουργούνται ως επί το πλείστον από κακή διατροφή και καταχρήσεις αλκοόλ.

Η έρευνα στις μέρες πλέον εστιάζεται σε ειδική διατροφή που προστατεύουν το πάγκρεας και συμβάλλουν στην επιδιόρθωση βλαβών που τυχόν προκαλεί η οξείας ή η χρόνια παγκρεατίτιδα.

Αιτίες που προκαλούν παγκρεατίτιδα και βασικά συμπτώματα

pancreatitis01Η πιο συχνή αιτία χρόνιας παγκρεατίτιδας είναι η μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ σύμφωνα με το U.S. Department of Health and Human Services.

Η παγκρεατίτιδα μπορεί ωστόσο να προκληθεί από γενετικούς παράγοντες ή ως σύμπτωμα από αυτοάνοση αντίδραση.

Σε πολλές περιπτώσεις η οξεία παγκρεατίτιδα πυροδοτείται από πέτρες στη χολή (χολολιθίαση) ή από φραγμένο χοληδόχο πόρο.

Άτομα που πάσχουν από AIDS έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να νοσήσουν από παγκρεατίτιδα λόγω των φαρμάκων που λαμβάνουν και την επίδρασή τους στο πάγκρεας καθώς και των λοιμώξεων που προσβάλλουν τους ασθενείς.

Βασικό σύμπτωμα της οξείας παγκρεατίτιδας είναι ο συνεχής πόνος (από ήπιος εώς πολύ ισχυρός) στο άνω μέρος της κοιλιάς, στο στήθος ή και γύρω από τον ομφαλό.

Συχνά ο πόνος επεκτείνεται στη μέση και στο κάτω τμήμα της κοιλιάς και επιδεινώνεται όταν ξαπλώνουμε ανάσκελα. Η κοιλιά δείχνει φουσκωμένη λόγω περιτονίτιδας και δυσλειτουργίας του εντέρου.

Τι να τρώτε εάν έχετε παγκρεατίτιδα

Για την καλή υγεία του παγκρέατος καλό θα ήταν να εστιαστείτε σε τρόφιμα πλούσια σε πρωτεΐνες και χαμηλά ζωικά λίπη καθώς και σε τρόφιμα που περιέχουν αντιοξειδωτικά.

Δοκιμάστε άπαχα βιολογικά κρέατα, φρέσκα ψάρια ελεύθερης αλιείας (όχι ιχθυοτροφείου!), φακές και φασόλια καθώς και υποκατάστατα γαλακτοκομικών όπως γάλα αμυγδάλου. Για την πέψη των παραπάνω δεν απαιτείται μεγάλος φόρτος εργασίας από το πάγκρεας.

Έρευνα έδειξε πως άτομα που πάσχουν από παγκρεατίτιδα μπορούν να «επεξεργαστούν» εώς και το 30-40% των θερμίδων που καταναλώνουν από λίπη τα οποία προέρχονται από φυτικές πηγές ή από τρυγλικερίδια μεσαίας αλύσσου (MCT).Για λιπαρά ζωικής προέλευσης το ποσοστό είναι πολύ μικρότερο με όριο περί τα 50 γραμμάρια ημερησίως.pancreatitis02

Σπανάκι, μύρτιλα, τα κεράσια, και μη επεξεργασμένα δημητριακά είναι παραδείγματα τροφών που είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, είναι εύκολα στην πέψη, ενώ παράλληλα περιέχουν αντιοξειδωτικά που καταπολεμούν τις ελεύθερες ρίζες που προκαλούν βλάβες στα ζωτικά όργανα.

Εάν έχετε επιθυμία για γλυκό καλύτερα να προτιμήσετε κάποιο φρούτο παρά κάτι που περιέχει λευκή ζάχαρη του εμπορίου ή φρουκτόζη καθώς τα άτομα που έχουν περάσει παγκρεατίτιδα έχουν υψηλότερο ρίσκο εμφάνισης διαβήτη τύπου ΙΙ.

Για σνακ προτιμήστε ντοματίνια, αγγουράκια, χούμους και φρούτα εποχής. Είναι από τις καλύτερες επιλογές που θα «ξεκουράσουν» ένα βεβαρυμένο πάγκρεας.

Τρόφιμα που πρέπει να αποφύγετε εάν έχετε παγκρεατίτιδα

Σε περιπτώσεις οξείας παγκρεατίτιδας και νοσηλείας σε κλινική, χορηγούνται αναλγητικά και υγρά ενδοφλέβια και συνήθως γίνεται διακοπή της σίτισης για μικρό διάστημα.

Στο στάδιο της ανάρρωσης υπάρχουν μια σειρά από τρόφιμα που πρέπει άμεσα να βγουν από το διαιτολόγιο καθώς εύκολα μπορεί να πυροδοτήσουν νέα κρίση και υποτροπή.

Τροφές που πρέπει να ελαττώσετε:pancreatitis03

  • Κόκκινο κρέας και πάσης φύσεως αλλαντικά
  • Όργανα ζώων (συκωταριά, κοκορέτσι, έντερα)
  • Τηγανητά φαγητά
  • Τηγανητές πατάτες και τσιπς εμπορίου
  • Μαγιονέζα
  • Μαργαρίνη και βούτυρο
  • Γαλακτοκομικά με πολλά λίπη (full fat) όπως κίτρινα τυριά
  • Πιτοειδή και γλυκά που περιέχουν ζάχαρη
  • Ποτά και αναψυκτικά που περιέχουν ζάχαρη ή φρουκτόζη

Εάν προσπαθείτε να αντιμετωπίσετε παγκρεατίτιδα καλό θα ήταν να αποφύγετε πλήρως την κατανάλωση τροφών που περιέχουν trans λιπαρά οξέα.

Τηγανητά αλλά και πολύ επεξεργασμένα τρόφιμα όπως οι τηγανητές πατάτες και τα hamburger στις αλυσίδες fast food είναι από τις χειρότερες επιλογές.Το ίδιο ισχύει και για τους γύρους και τα σουβλάκια από τα ψητοπωλεία.pancreatitis04

Όργανα και έντερα ζώων, γαλακτοκομικά με πλήρη λιπαρά όπως κίτρινα και κρεμώδη τυριά, μαγιονέζα και έτοιμες σάλτσες είναι στην κορυφή της λίστας με τα τρόφιμα που πρέπει να αποφεύγετε εντελώς.

Τα πολύ τηγανισμένα φαγητά και ιδίως τα παναρισμένα ενδέχεται να πυροδοτήσουν κρίση παγκρεατίτιδας.

Επιπλέον καλό θα ήταν να αποφύγετε πλήρως τρόφιμα που περιέχουν λευκό αλεύρι όπως κείκ, πιτοειδή, cookies και ψωμιά.

Τα συγκεκριμένα καταληστεύουν τα αποθέματα θρεπτικών συστατικών που έχει το σώμα σας για να τα επεξεργαστεί και να τα χωνέψει ενώ παράλληλα επηρεάζουν την πεπτική διαδικασία και την ισορροπία της ινσουλίνης.

Διατροφή στο στάδιο ανάρρωσης και αποκατάστασης από παγκρεατίτιδα

Εάν αναρρώνετε από οξεία ή χρόνια παγκρετίτιδα αποφύγετε εντελώς το αλκοόλ. Εάν καπνίζετε καλό είναι να το κόψετε.

Προτιμήστε τρόφιμα που περιέχουν χαμηλά λιπαρά (κατά προτίμηση ωμέγα 3, πολυακόρεστα και μονοακόρεστα) και καθόλου trans λιπαρά (υδρογονομένα έλαια) ώστε να μην επιβαρύνετε το πάγκρεας καθόλου.

pancreatitis05Φροντίστε να πίνετε άφθονο φιλτραρισμένο νερό. Πίνετε τουλάχιστον 2,5 λίτρα νερό την ημέρα.

Εάν νοσηλευτείτε σε κλινική μετά από κρίση πανγκρεατίτιδας ο γιατρός σας πιθανόν να σας προτείνει να επισκεφτείτε κάποιον κλινικό διατροφολόγο για να ακολουθήσετε εξειδικευμένη διατροφή.

Ωστόσο θα χρειαστούν αλλαγές και στις καθημερινές σας συνήθειες (κάπνισμα, αλκοόλ, άσκηση)

Άτομα με χρόνια παγκρεατίτιδα συχνά παρουσιάζουν κενά και ελλείψεις σε βασικά θρεπτικά και βιταμίνες λόγω υπολειτουργίας του παγκρέατος και δυσαπορρόφησης θρεπτικών συστατικών από τις τροφές (σύνδρομο δυσαπορρόφησης).

Σε αρκετές περιπτώσεις παρατηρήθηκαν ελλείψεις βιταμίνης A, βιταμίνης D, βιταμίνης E και Κ λόγω παγκρεατίτιδας. Όσο πιο πρόχειρη η διατροφή τόσο μεγαλύτερος ο κίνδυνος εμφάνισης και κενών σε βασικά θρεπτικά συστατικά.

Διατροφικές συμβουλές και συμπληρώματα

Όταν έχετε παγκρεατίτιδα φροντίστε πάντοτε να συμβουλεύεστε το θεράποντα γιατρό σας ή κάποιον κλινικό διατροφολόγο εάν πρόκειται να αλλάξετε κάτι στη διατροφή σας ή να λάβετε συμπληρώματα διατροφής.

Μην παίρνετε από μόνοι σας πρωτοβουλία. Ο γιατρός σας ή ο κλινικός διατροφολόγος σας έχει την πλήρη κλινική εικόνα.

Ωστόσο μερικές διατροφικές συμβουλές που συνήθως προτείνονται σχετικά με την παγκρεατίτιδα καθώς και εξειδικευμένα συμπληρώματα διατροφής που προτείνουμε εμείς είναι τα εξής:

  • Καταναλώστε 6 εώς 8 μικρά γεύματα κατά τη διάρκεια της ημέρας όταν αναρρώνετε από παγκρεατίτιδα. Είναι σαφώς πολύ ευκολότερο να χωνέψετε πολλά μικρά γεύματα παρά 2-3 μεγάλα με τις ίδιες θερμίδες.
  • Αποφύγετε τροφές που περιέχουν πολλές φυτικές ίνες σε μεγάλη ποσότητα καθώς αυτό θα επιβραδύνει πολύ την πεπτική διαδικασία και ενδεχομένως και την απορρόφηση θρεπτικών συστατικών από τις τροφές. Οι φυτικές ίνες επιπλέον ενδέχεται να εμποδίσουν τα πεπτικά ένζυμα να δράσουν αποτελεσματικά στη διάσπαση και χώνεψη των τροφών.

    natura premium

  • Δοκιμάστε ένα αξιόπιστο πολυβιταμινούχο φυσικό συμπλήρωμα διατροφής (όχι συνθετικά παρασκευασμένες βιταμίνες) που να έχει μεγάλη απορροφητικότητα. Ένα τέτοιο είναι το NATURA PREMIUM της Healthia σε κάψουλες, η φόρμουλα του οποίου περιλαμβάνει 14 υπερτροφές οργανικά καλλιεργημένες και περιέχει βιταμίνες, μέταλλα, ιχνοστοιχεία, αντιοξειδωτικά και αμινοξέα που μπορείτε να δείτε ΕΔΩ.

    herbalc

  • Καταναλώστε τρόφιμα που περιέχουν πολλά αντιοξειδωτικά. Τέτοια είναι τα μούρα, οι φράουλες, τα δαμάσκηνα και τα μύρτιλλα. Συμπληρωματικά μπορείτε να επιλέξετε ένα αξιόπιστο φυσικό συμπλήρωμα διατροφής όπως η HERBAL C της Healthia που εκτός από φυσική βιταμίνη C περιέχει αντιοξειδωτικά, βιταμίνες, ιχνοστοιχεία, βιοφλαβονοειδή, πεκτίνες, ωφέλιμα λιπαρά, λυκοπένιο, καρετονοειδή, φυτικές στερόλες, κατεχίνες, πολυφαινόλες και πολλά άλλα φυτοχημικά στοιχεία. Μπορείτε να το δείτε με ένα κλικ ΕΔΩ.

Περαιτέρω τρόποι αντιμετώπισης της παγκρεατίτιδας

Εάν το πάγκρεάς σας έχει υποστεί βλάβες από παγκρεατίτιδα αλλαγές στη διατροφή σίγουρα θα σας pancreatitis06ανακουφίσουν. Ωστόσο οι βλάβες μπορεί να είναι τέτοιας μορφής που να μην επανέλθει πλήρως η λειτουργία του παγκρεάτος.

Σε τέτοιες περιπτώσεις ο θεράπων ιατρός ενδέχεται να συνταγογραφήσει συμπλήρωμα από συνθετικά παγκρεατικά ένζυμα που θα πρέπει να καταναλώνετε με κάθε γεύμα.

Εάν έχετε χρόνια παγκρεατίτιδα, διορθώσετε τη διατροφή σας και οι πόνοι επιμένουν μπορείτε να δοκιμάσετε εναλλακτικές μεθόδους όπως ο βελονισμός ή γιόγκα. Επιπλέον καλό θα ήταν να επισκεφτείτε το θεράποντα γιατρό σας για πιθανό υπέρηχο και να σας καθοδηγήσει σε συμπληρωματική θεραπεία.

Πηγές:

1. Banks PA, et al. (2010). The management of acute and chronic pancreatitis.
ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2886461
2. Chronic pancreatitis. (2014).
health.harvard.edu/digestive-health/chronic-pancreatitis-
3. Mayo Clinic Staff. (2018). Pancreatitis.
mayoclinic.org/diseases-conditions/pancreatitis/symptoms-causes/dxc-20252598
4. Nutrition guidelines for chronic pancreatitis, patient education. (2012).
stanfordhealthcare.org/content/dam/SHC/for-patients-component/programs-services/clinical-nutrition-services/docs/pdf-therapyforchronicpancreatitis.pdf
5. Pancreatitis. (n.d.).
niddk.nih.gov/health-information/digestive-diseases/pancreatitis
6. Pancreatitis diet. (n.d.).
columbiasurgery.org/pancreas/pancreatitis-diet
7. Rasmussen HH, et al. (2013). Nutrition in chronic pancreatitis. DOI:
10.3748/wjg.v19.i42.7267
8. Shea JC, et al. (2000). Advances in nutritional management of chronic pancreatitis.
ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10981031
9. https://www.healthline.com/health/pancreatitis-diet

Σχετικά Προϊόντα

  • Βιταμίνη C

    HERBAL C Βιταμίνη 750mg, Συμπλήρωμα Διατροφής με 100% Φυσική Βιταμίνη C για Δυνατό Ανοσοποιητικό, 60 caps και 120 caps

    16.8026.32 Σε απόθεμα
    Η Healthia παρουσιάζει μια 100% φυσική / βρώσιμη βιταμίνη C σε συμπλήρωμα διατροφής παρασκευασμένη από μερικές…
    Επιλογή
  • αύξηση ενέργειας

    Healthia Natura Premium 550mg, Φυσική Πολυβιταμίνη για Αύξηση Ενέργειας, 100 caps

    34.32 Σε απόθεμα
    Το Natura Premium της Healthia είναι φυσική πολυβιταμίνη που περιέχει 100% βιολογικά και οργανικά καλλιεργημένες υπερτροφές…
    Προσθήκη στο καλάθι