Κρύο ντους και αδυνάτισμα

Μπορεί το κρύο ντους να σας βοηθήσει να κάψετε σωματικό λίπος;  

Μια νέα μελέτη δείχνει ότι τα παγωμένα μπάνια μπορεί να βοηθήσουν στην καύση του σωματικού λίπους.

Η έκθεση σε κρύο νερό φαίνεται επίσης να προστατεύει από την αντίσταση στην ινσουλίνη και τον διαβήτη. Ωστόσο, άλλα οφέλη για την υγεία ήταν λιγότερο σαφή.

Οι ειδικοί προτείνουν να ξεκινήσετε σταδιακά, αφού πρώτα μελετήσετε αρκετά επάνω στο θέμα και τη μέθοδο.

Τα αποτελέσματα των ερευνών σχετικά με το αδυνάτισμα

Μια  ανασκόπηση μελετών που δημοσιεύθηκε στο International Journal of Circumpolar Health υποστηρίζει ότι η βουτιά σε κρύο νερό μπορεί να είναι ό,τι πρέπει, αν θέλετε να μειώσετε την ποσότητα του ανθυγιεινού σωματικού λίπους που έχετε.

Η έκθεση στο κρύο νερό μπορεί επίσης να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης από ορισμένες παθήσεις, όπως ο διαβήτης, εξηγούν. Φαίνεται να αυξάνει την ποσότητα μιας ορμόνης που ονομάζεται “αδιπονεκτίνη” και παράγεται από τον λιπώδη ιστό.

Η αδιπονεκτίνη παίζει σημαντικό ρόλο στην πρόληψη της αντίστασης στην ινσουλίνη, μια κατάσταση όπου οι μύες, το λίπος και το συκώτι ανταποκρίνονται λιγότερο στην ινσουλίνη.

Ο επικεφαλής συγγραφέας Dr. James Mercer, καθηγητής στο UIT – The Arctic University of Norway, δήλωσε ότι έχουν αναφερθεί στο παρελθόν διάφορες ευεργετικές επιδράσεις από την έκθεση στο κρύο νερό, όπως:

• Ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος
• Τόνωση του οργανισμού
• Βελτίωση του κυκλοφορικού
• Αύξηση της λίμπιντο
• Αύξηση των καύσεων και θερμίδων
• Μείωση του στρες
• Ανακουφίζει από τα συμπτώματα της κατάθλιψης
• Αύξηση του μεταβολισμού
• Βελτίωση της καρδιαγγειακής υγείας
• Μείωση του πόνου και καταπολέμηση της φλεγμονής 

“Η έρευνά μας δείχνει ότι υπάρχουν ολοένα και περισσότερες ενδείξεις ότι πολλές από αυτές τις προτάσεις μπορεί να είναι σωστές”, δήλωσε ο Mercer, “ιδίως όσον αφορά τις πιθανές προληπτικές επιδράσεις στην υγεία του ανοσοποιητικού συστήματος, τις πιθανές προληπτικές επιδράσεις στο καρδιαγγειακό σύστημα, την προφύλαξη από την αντίσταση στην ινσουλίνη και τη βελτίωση της ευαισθησίας στην ινσουλίνη και της ψυχικής υγείας”.

Ωστόσο, σημείωσε ότι οι εικαζόμενες επιδράσεις της παροχής φυσικής  ευφορίας, της αύξησης της λίμπιντο και της μείωσης της κατάθλιψης δεν φαίνεται να υποστηρίζονται από τα στοιχεία.

Τι μπορούμε να μάθουμε από αυτή τη μελέτη;

Ο Dr. Chris Minson, ο οποίος είναι ειδικός στη φυσιολογία της άσκησης, την υγεία των γυναικών και την υγεία της καρδιάς στο Πανεπιστήμιο του Όρεγκον, καθώς και μέλος της Αμερικανικής Φυσιολογικής Εταιρείας, σημείωσε ότι ένα από τα βασικά πράγματα που πρέπει να πάρουμε από αυτή την ανασκόπηση είναι ότι δεν γνωρίζουμε ακόμη αρκετά για το ποια είναι τα πιθανά οφέλη για την υγεία από την έκθεση στο κρύο νερό.

Ωστόσο, σημείωσε ότι ορισμένα από τα ισχυρότερα στοιχεία που αποκαλύφθηκαν από τη μελέτη δείχνουν ότι η έκθεση σε κρύο νερό φαίνεται να βοηθά στη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα.

“Αυτό συμβαίνει μέσω βελτιώσεων στον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η ινσουλίνη στο σώμα μας”, εξήγησε, “και έχει πραγματικές δυνατότητες να συμβάλει στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης διαβήτη, και ως εκ τούτου μπορεί να βελτιώνει την καρδιαγγειακή υγεία”.

Ο Minson σημείωσε επίσης ότι υπάρχουν πιο περιορισμένα στοιχεία ότι η επαναλαμβανόμενη έκθεση σε κρύο νερό μπορεί να αλλάξει τη σύσταση του σωματικού λίπους, αυξάνοντας το ποσοστό του πιο μεταβολικά ενεργό καφέ λιπώδη ιστού.

Όσον αφορά το πώς μπορεί να συμβεί αυτό, ο Minson εξήγησε ότι η έκθεση στο κρύο νερό δημιουργεί στρες στη φυσιολογία μας με τον ίδιο τρόπο που προκαλεί η άσκηση.

“Εάν αυτές οι πιέσεις επαναλαμβάνονται με την πάροδο του χρόνου και μπορέσουμε να ανακάμψουμε και να προσαρμοστούμε στις πιέσεις, η φυσιολογία μας θα είναι πιο ανθεκτική”, δήλωσε ο Minson, “και μπορεί να έχουμε χαμηλότερα επίπεδα φλεγμονής (η οποία εμφανίζεται όταν κάνουμε καθιστική ζωή, τρώμε άσχημα ή έχουμε υπερβολικό σωματικό λίπος)”.

Πώς να ξεκινήσετε την έκθεση σε κρύο νερό

Αν η ιδέα της έκθεσης σε κρύο νερό σας κινεί το ενδιαφέρον, ο Mercer δήλωσε ότι η καλύτερη συμβουλή του είναι πρώτα να έχετε επίγνωση των πιθανών αρνητικών επιπτώσεων και στη συνέχεια να ξεκινήσετε σταδιακά, ίσως με άλλα άτομα που έχουν ήδη εμπειρία σε αυτό. Προτείνει επίσης να διαβάσετε σχετικά με αυτό το θέμα.

Ο Minson σημείωσε ότι η έκθεση στο κρύο νερό δεν είναι εύκολη και σε πολλούς ανθρώπους πιθανόν δεν θα αρέσει. Προτείνει ότι μια δοκιμή ενός κρύου ντους είναι ένας καλός τρόπος για να δείτε πόσο καλά μπορείτε να το χειριστείτε πριν το εφαρμόσετε τακτικά.

“Για μία εβδομάδα, κατά τη διάρκεια του καθημερινού σας ντους, μειώστε τη θερμοκρασία του νερού όσο πιο χαμηλά γίνεται με κανονική ροή νερού για 15 δευτερόλεπτα. Μείνετε κάτω από το νερό, συμπεριλαμβάνοντας το κεφάλι και το λαιμό σας και όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μέρος του σώματός σας. Στη συνέχεια, ανεβάστε ξανά το νερό για να ζεσταθείτε”, εξήγησε.

Στη συνέχεια, αρχίστε να αυξάνετε το χρόνο σας κάτω από το κρύο νερό κατά 15 δευτερόλεπτα κάθε εβδομάδα για συνολικά τέσσερις εβδομάδες.

Ο Minson είπε ότι πρέπει να αφουγκράζεστε τον εαυτό σας μετά από κάθε ντους για να δείτε πώς αισθάνεστε τις επόμενες ώρες.

“Οι άνθρωποι έχουν συχνά καλύτερη διάθεση και φαίνεται να έχουν περισσότερη ενέργεια. Άλλοι μπορεί να το μισούν και να μην είναι χαρούμενοι. Αλλά αυτό είναι ένα καλό τεστ για να δείτε αν μπορεί να σας αρέσει η έκθεση στο κρύο”, είπε.

Ο Minson συμβούλευσε περαιτέρω ότι είναι καλή ιδέα να μιλήσετε με έναν επαγγελματία υγείας πριν ξεκινήσετε, ειδικά αν έχετε καρδιακές παθήσεις ή έχετε υποστεί καρδιακή προσβολή.

“Εάν ένα άτομο είναι γενικά υγιές και κάπως δραστήριο”, είπε, “είναι εξίσου ασφαλές να το δοκιμάσει αυτό, όπως και να ξεκινήσει ένα πρόγραμμα άσκησης”.

Εμπειρικά, όσοι κάνουν τακτικά ντους με κρύο νερό επισημάνουν μια σειρά από επιπλέον οφέλη τα οποία είναι τα εξής:

• Τείνουν να αρρωσταίνουν λιγότερο. Η ενίσχυση του ανοσοποιητικού κάνει τον οργανισμό λιγότερο ευάλωτο σε λοιμώξεις, ιούς και μικρόβια.
• Το δέρμα έχει καλύτερη όψη. Δείχνει πιο τονωμένο, πιο λαμπερό και πιο στιλπνό.
• Βελτιωμένη κυκλοφορία στα κάτω άκρα. Είναι ιδανικό για όσους αντιμετωπίζουν προβλήματα με το κυκλοφορικό.
• Προλαμβάνει την εμφάνιση κιρσών. Καθώς τονώνει τη μικροκυκλοφορία, το κρύο νερό προκαλεί συστολή των αγγείων. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε συνδυασμό με κάλτσες διαβαθμισμένης συμπίεσης για αποτελεσματική πρόληψη.
• Αποτοξίνωση της λέμφου. Βοηθάει αποτελεσματικά στην κινητικότητα της λέμφου.
• Μειώνει το άγχος
• Έχει διουρητική δράση. Μειώνει τις κατακρατήσεις υγρών.
• Ξυπνάει το σώμα
• Αποτρέπει την ξηρότητα των μαλλιών

Κρύο ντους και αντενδείξεις

Παρά τα πολλαπλά οφέλη, τα κρύα ντους δεν είναι πανάκεια. Θα πρέπει να χρησιμοποιούνται συμπληρωματικά ως μέρος μιας παραδοσιακής θεραπείας ή ως μέρος επίτευξης ενός στόχου.

Ο ιδανικός τρόπος για να καταφέρουμε να κάνουμε το σώμα μας να προσαρμοστεί στο κρύο ντους είναι να μειώνουμε σταδιακά τη θερμοκρασία του νερού και να μείνουμε κάτω από το ντους για περίπου 3 λεπτά, ακόμα και αν νιώθουμε άβολα.

Δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να παραβλέπουμε το γεγονός ότι το παγωμένο νερό προκαλεί σοκ στο σώμα και ενδέχεται να γίνει επικίνδυνο. Οι αρρυθμίες και ο κίνδυνος καρδιακών προσβολών αυξάνεται σημαντικά, ενώ μετά από μισή ώρα πέφτει αισθητά η θερμοκρασία του σώματος, πράγμα που μπορεί να οδηγήσει σε υποθερμία.

Εκτός από τον κίνδυνο αρρυθμίας και των καρδιακών προσβολών, το ντους με κρύο νερό δεν συνίσταται αν είμαστε ήδη κρυωμένοι καθώς σε μια τέτοια περίπτωση η χαμηλή θερμοκρασία όχι μόνο δεν βοηθά, αλλά μπορεί να επιδεινώσει την κατάστασή μας.

Σε περίπτωση υψηλού πυρετού, οι γιατροί προτείνουν δροσερό μπάνιο, και όχι παγωμένο για να μην προκληθεί ισχυρό σοκ στον οργανισμό από την απότομη εναλλαγή θερμοκρασίας.

Το κρύο ντους αντενδείκνυται επίσης σε όσους έχουν μυοσκελετικά πιασίματα και κράμπες καθώς ενδέχεται να επιδεινώσει το πιάσιμο. Σε κάθε περίπτωση αν υφίσταται κάποιο θέμα υγείας καλό είναι πρώτα να συμβουλευτούμε τον γιατρό μας.